Bardzo lubię ogrody, w których znajdują się pergole. Ich piękno uwydatnia się w pełni lata oraz jesienią, kiedy oplecione są przeróżnymi kwitnącymi pnączami lub roślinami z oryginalnymi liśćmi. Nadają ogrodowi baśniowy akcent, a człowiek czuje się wyjątkowo przechodząc pod nimi. W dzieciństwie czytałam książkę pt. „Zaczarowany ogród”. Zakochałam się w samych opisach tego jakże ogromnego, przepełnionego różnobarwną roślinnością ogrodu. Było w nim mnóstwo pergol, fontann oraz ozdobnych ławeczek, aby móc usiąść i podziwiać zieleń wokół.
Chcąc w swoim ogrodzie postawić pergolę, warto na początku wybrać odpowiednie miejsce a potem zapoznać się z rodzajami „rusztowań”.
Czym jest pergola?
Pergole występowały w architekturze przestrzennej od wielu wieków, początkowo pełniły funkcję ozdobną i dekoracyjną. Były to wolnostojące drewniane lub metalowe konstrukcje, przy których sadzono róże lub winorośle. Z czasem tworzono z nich tunele, które były podporą dla roślin oraz piękne, ozdobne altany. Dzisiejsze pergole nie zawsze pełnią funkcję podpory dla roślin a bardziej pełnią funkcję zadaszenia, gdzie rośliny zastępowane są różnobarwnymi tkaninami.
Osobiście jestem za roślinnym zadaszeniem, takie posiadam również w swoim ogrodzie. Na metalowym stelażu, funkcję zadaszenia pełni winobluszcz „Murorum”, którego duże liście dają przyjemny cień. Bardzo lubię spędzać tutaj czas, jest to moje ulubione miejsce w ogrodzie, gdzie wypoczywam i relaksuję się. Bardzo polecam i zachęcam do stworzenia swojego miejsca z udziałem pergoli na swojej posesji.
Kolejnym ważnym pytaniem jest, jakie warunki powinna spełniać pergola?
Może ona pełnić wiele funkcji, takich jak: ozdobna, zadaszenie lub parawan. Jeżeli chodzi o funkcję ozdobną, to może być barwną bramą wejściową do naszego ogrodu. Możemy zachęcić do wejścia dalej obsadzając pergolę wyjątkowymi i oryginalnymi powojnikami. Polecałabym tu clematisy, które powtarzają kwitnienie a przez to możemy dłużej cieszyć się kolorami lata. Każde z dwóch kwitnień jest inne. Pierwsze kwiaty są pełne a przy drugim kwitnieniu kwiat jest pojedynczy ale również atrakcyjny dla oka. Do takich odmian należą:
Clematis Asao
Umiarkowanie silnie rosnąca (2-4 m) odmiana o dużych dwubarwnych kwiatach, intensywnie różowych, z białą pręgą w środku i żółtymi pręcikami. Roślina pięknie prezentuje się zarówno w ogrodzie jak i w donicach na balkonie czy tarasie, jest mrozoodporna oraz mało wymagająca. Idealna do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. Nie lubi miejsc zbyt gorących i bardzo nasłonecznionych. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i wilgotna, pH 6,0-7,0.
Clematis Piilu
Bardzo interesująca, silna, zdrowa i umiarkowanie rosnąca (1,5 m) estońska odmiana o dużych różowych wiosną, a różowych z ciemną pręgą pojedynczych jesienią kwiatach. Roślina pięknie prezentuje się zarówno w ogrodzie na pergolach, altanach, płotach jak i w donicach na balkonie czy tarasie. Jest mrozoodporna oraz mało wymagająca. Idealna do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. Lubi miejsca nasłonecznione i osłonięte od wiatru. Nie lubi gleb ciężkich, glinianych, zbyt lekkich. Gleba powinna być, żyzna, próchnicza, przepuszczająca i wilgotna, pH 6,0-7,0.
Clematis Multi Blue
Wspaniała, bardzo oryginalna odmiana. Dorasta do 2 m, kwiaty granatowo-fioletowe pełne, zdarza się dość duże zróżnicowanie w kwitnieniu i mogą pojawić się kwiaty pojedyncze w letnio – jesiennym kwitnieniu. Jest rośliną mrozoodporną i nie ma dużych wymagań. Świetnie radzi sobie w naszych warunkach klimatycznych. Bardzo dobrze pnie się po pergolach, kratach, płotach oraz niewielkich krzewach, które są ich naturalna podporą. Lubi miejsca zaciszne, słoneczne, ciepłe i osłonięte od wiatru. Kwitnie od maja do lipca. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i wilgotna, pH 6,0-7,0.
Clematis Vyvyan Pennell
Wspaniała, silna, zdrowa i umiarkowanie rosnąca (2-3 m) odmiana o dużych pełnych, ciemno-niebieskich latem, a jasno-niebieskich pojedynczych jesienią kwiatach. Idealna do uprawy w polskich warunkach klimatycznych. Kwitnie dwa razy w roku!!! Najlepiej prezentuje się przy kratach, altanach oraz pergolach. Clematis dobrze znosi niskie temperatury. Lubi stanowiska słoneczne, ciepłe osłonięte od wiatru. Nie lubi gleby ciężkiej, glinianej oraz zbyt lekkiej. Gleba powinna być żyzna, próchnicza, przepuszczalna i wilgotna, pH 6,0-7,0
Jest jeszcze wiele innych odmian powtarzających kwitnienie takich jak: Clematis Jan Paweł II, Mrs. Thompson, Proteus, The President, Daniel Deronda, Dr. Ruppel, Niobe czy Veronica’s Choice.
Oprócz Clematisów idealnie na pergole nadają się wiciokrzewy, a najbardziej te zimozielone, min.:
Wiciokrzew Halliana
Bardzo oryginalna roślina o niespotykanym dla wiciokrzewów zabarwieniu, początkowo białym, następnie kremowym, a w końcu żółtym. Ma intensywny, przyjemny, zapach. Kwiaty są bardzo subtelne. Piękne, pół-zimozielone, bardzo dekoracyjne liście, w łagodne zimy utrzymujące się na pnączu. Ozdobą pnącza są również kuliste, czarne, niejadalne owoce, które powstają w miejsce kwiatów po przekwitnięciu. Dorasta do 5 m (1-2m rocznie). Pędy owijają się wokół podpór. Stanowisko słoneczne lub półcień, nie ma specjalnych wymagań glebowych.
Wiciokrzew japoński Aureoreticulata
Przepiękne, pół-zimozielone pnącze, mało wymagające, odporne i łatwe w uprawie. Nie ma specjalnych wymagań glebowych. Liście dwukolorowe, zielone z żółtym unerwieniem. Liście zrzuca tylko w najostrzejsze zimy. Kwiaty jasnożółte, kremowe, zmieniają barwę w trakcie kwitnienia. Dorasta do 3 m (1 m rocznie). Pięknie prezentuje się na kratach, płotach, pergolach i altanach.
Wiciokrzew Zaostrzony
Przepiękne, zimozielone pnącze o kremowo-żółtych kwiatach, nie zrzucające liści na zimę, mało wymagające, odporne i łatwe w uprawie. Wspaniale ozdobi ogród, pięknie pnie się na pergolach, altanach i płotach. Świetnie prezentuje się również w donicach na balkonie czy tarasie. Bardzo dobrze sprawdza się jako roślina okrywowa. Kwitnie bardzo długo, od czerwca do końca października, dorasta od 4-5 m . Nie ma wymagań jeśli chodzi o glebę.
Wiciokrzew Purpurea
Przepiękne, zimozielone pnącze, nie zrzucające liści na zimę, mało wymagające, odporne i łatwe w uprawie. Liście purpurowe jesienią i zimą. Kwiaty początkowo białe, potem żółte, pachnące. Kwitnie od czerwca do lipca. Dorasta do 4 m (1-2m rocznie). Wspaniale ozdobi ogród przy pergolach, płotach i altanach. Świetnie prezentuje się również w donicach na balkonie czy tarasie. Nie ma specjalnych wymagań glebowych. Lubi stanowiska cieniste lub półcieniste.
Kolejnym pnączem, które będzie cudowną aranżacją na pergoli to milin amerykański. Mamy w sowim asortymencie trzy piękne odmiany w różnych kolorach:
Milin Gabor
Gatunek ozdobnego pnącza, w Polsce tylko jako roślina uprawna. Dorasta do 10 m długości. Grube, słabo wijące się pędy, jednak przytwierdzające się do ścian i skał za pomocą licznych korzonków przybyszowych. Posiada atrakcyjne kwiaty w formie trąbek o dł. 6-8 cm. Rozwijają się one od lipca do września. Owocem milinu jest mało atrakcyjna zwisająca podłużna torebka. Najlepiej rośnie na stanowiskach ciepłych, słonecznych i osłoniętych od wiatru. Preferuje gleby średnio żyzne, przepuszczalne o odczynie obojętnym.
Milin Judy
Miliny to silne pnącza, które kwitną latem. Doskonale wspinają się przy pomocy powietrznych korzeni czepnych a także lekko wijących się pędów. Jest to odmiana amerykańska o żółto-pomarańczowych trąbkach. Osiąga nawet 6-10m wysokości, a roczny przyrost to 1-4m. Jest rośliną o małej odporności mrozoodpornej. Jednak jeśli podczas zimy roślina podmarznie, łatwo się zregeneruje. Lubi stanowisko ciepłe, słoneczne, osłonięte od wiatru. Preferuje gleby średnio żyzne, przepuszczalne o odczynie obojętnym.
Milin Amerykański
Gatunek ozdobnego pnącza pochodzącego ze Stanów Zjednoczonych (południowo-wschodnie Stany). Dorasta do 10 m długości. Grube, słabo wijące się pędy, jednak przytwierdzające się do ścian i skał za pomocą licznych korzonków przybyszowych. Posiada atrakcyjne kwiaty w kolorze pomarańczowym w formie trąbek o dł. 6-8 cm. Rozwijają się one od lipca do września. Owocem milinu jest mało atrakcyjna zwisająca podłużna torebka. Najlepiej rośnie na stanowiskach ciepłych, słonecznych i osłoniętych od wiatru. Preferuje gleby średnio żyzne, przepuszczalne o odczynie obojętnym.
Niespotykaną i oryginalną rośliną na pergole jest tzw. czekoladowe pnącze czyli Akebia pięciolistkowa. Ma ona bardzo interesujące i nietypowe owoce a co najciekawsze są one jadalne. Oprócz tego posiadają zastosowanie w medycynie naturalnej, ponieważ wykazują działanie moczopędne, przeciwzapalne oraz przeciwbólowe.
Znanymi pnączami od zarania dziejów używanych na pergole są winorośle. Ich smakowite owoce kusząco zwisają, będąc oryginalną ozdobą i pysznym smakołykiem. Polecane odmiany:
Winorośl ‘Suffolk Red’
Winorośl ‘Suffolk Red’ to wyhodowana w USA hybryda międzygatunkowa. Odmiana deserowa, wczesna o różowo-fioletowych, częściowo bezpestkowych owocach. Pionowa winorośl rozrasta się nawet do 6 m wysokości i szerokości. Prosta w uprawie, mało wymagająca, o dobrej odporności na choroby i szkodniki oraz wysokiej mrozoodporności. Krzew rośnie umiarkowanie lub szybko w zależności od stanowiska. Niewielkie, słodkie owoce o dominującym aromacie truskawek nadają się zarówno na wino jak i do deserów. Lubi stanowisko ciepłe i słoneczne, osłonięte od silnych i zimnych wiatrów. Najlepsza dla winogron jest gleba żyzna, piaszczysto-gliniasta i lekko wilgotna.
Winorośl Kalina
Średnio – wczesna odmiana deserowa o okazałych gronach, luźnych jagodach. Krzew rośnie silnie. Odmiana bardzo mrozoodporna wytrzymuje mrozy do – 25 stopni. Nie jest podatna na choroby grzybowe. Kalina preferuje miejsca nasłonecznione, ciepłe i osłonięte od silnych i zimnych wiatrów. Jagody są raczej małe, różowe o delikatnej skórce, bardzo słodkie. Ze względu na wysoka zdrowotność i bardzo obfite plonowanie odmiana wdzięczna i bardzo łatwa w uprawie. Jedzenie winogron wzmacnia odporność organizmu na infekcje. Idealnie nadaje się na produkcję wina! Najlepsza dla winogron jest gleba żyzna, piaszczysto-gliniasta i lekko wilgotna.
Winorośl Cascade
Odmiana mrozoodporna o gronach zwartych i bardzo ciemnych czarnych jagodach, idealna do uprawy na terenie całej Polski. Plenność bardzo wysoka. Krzewy wchodzą bardzo wcześnie w owocowanie i dobrze wyrośnięte owocują już w drugim roku po wysadzeniu, przy pełnej obsadzie kwiatostanów, wytrzymuje mrozy do -30 C. Lubi stanowiska ciepłe i słoneczne oraz osłonięte od silnych i zimnych wiatrów. Najlepsza dla winogron jest gleba żyzna, piaszczysto-gliniasta i lekko wilgotna.
Po wiele innych, równie smacznych winorośli zapraszamy do naszego sklepu.
Oprócz winorośli jadalnymi pnączami, które idealnie nadają się na obsadzenie pergoli są aktinidie, ten asortyment również znajdziecie na naszym sklepie:
Pergolę możemy również umieścić na tarasie lub balkonie, w tym przypadku wybierzmy taką o lekkiej konstrukcji, aby ładnie komponowała się z niewielkim balkonem lub tarasem. Przyjemnie będzie nam spędzać czas w takim zielonym otoczeniu 😉